ABRAHAM J. TWERSKİ ‘DEN “BAĞIMLILIK PSİKOLOJİSİ ‘KENDİNİ KANDIRMA İLE NASIL BAŞA ÇIKILIR?”
ABRAHAM J. TWERSKİ ‘DEN “BAĞIMLILIK PSİKOLOJİSİ ‘KENDİNİ KANDIRMA İLE NASIL BAŞA ÇIKILIR?”
Cemal DENEÇLİ
Psikolojik Danışman
Günümüz dünyasının en büyük problemlerinden biri bağımlılıktır. Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’nın 2014 yılında yayımladığı Türkiye Uyuşturucu Raporu’na göre ülkemizde esrar bulundurmada ve kullanmada %43’lük bir artış gözlenmiştir. European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction’un 2014 yılında yayımladığı rapora göre ülkemizde alkol kullanım oranı kişi başı 20 litreyi bulmaktadır. Yapılan araştırmalar ve yayımlanan raporlar da göstermektedir ki ülkemizde ve Dünya genelinde bağımlılık ciddi bir problem haline gelmiştir.
Bugünkü yazımda bağımlılık psikolojisi konulu bir kitabın incelemesini yapmaya çalışacağım. Kitabımız; ilk baskısı 2020′ de yapılan ve Abraham J. TWERSKİ’ nin kaleme aldığı “Bağımlılık Psikolojisi ‘Kendini Kandırma’ ile Nasıl Başa Çıkılır?”
Kitabın incelemesine yazarı tanıtarak başlamak istiyorum. Abraham TWERSKI 1930 yılında ABD’nin Milwaukee eyaletinde dünyaya gelmiştir. Kariyerinin büyük çoğunluğunu bağımlılık ve bağımlılık psikolojisiyle çalışarak geçiren Twerskı aynı zamanda da Pennsylvania’da bulunan “Getaway Rehabilitasyon Merkezi” ni kurmuş ve tıbbi direktörlüğünü yapmıştır. Aynı zamanda da hahamlık yapan Twerskı 2021 yılında Covid-19’a yakalanarak hayatını kaybetmiştir.
“Bağımlılık Psikolojisi ‘Kendini Kandırma’ ile Nasıl Başa Çıkılır?” kitabında, bağımlı bir bireyin düşünme yapısı ve davranış biçimi açıklanmaya çalışılmıştır. Kitapta, bağımlının ürettiği bahaneler, içinde bulunduğu döngüler, bağımlı kişilerde rastlanan özellikler yazar tarafından ustaca ele alınmıştır.
BAĞIMLILIK 23 BAŞLIKTA İNCELENİYOR
Kitap, 23 bölümden oluşmaktadır. Yazımda her bölümü kısaca incelemeye çalışacağım.
- Bağımlı Düşünme Nedir?
Bölümün başlığından da anlaşılacağı gibi bağımlı düşünmenin ne anlama geldiğine değinilmiştir. Bağımlı düşünmenin aslında bir düşünce bozukluğu olduğuna ve çoğu zaman da anlamsız gözükebileceğine değinilmiştir.
- Kendini Kandırma ve Bağımlı Düşünme
Bağımlı düşünen insan ustaca bahaneler üreterek karşısındakini kandırmaya çalışsa da aslında kandırdığı kişi kendisi olacaktır.
- Bağımlı Düşünmenin Zaman Algısı
Bir bağımlıyla karşılaştığımız zaman onlardan sıkça “Aman canım! İstediğim zaman bırakırım ki!” benzeri cümleler duyarız. Bağımlı birey birkaç günlüğüne ya da birkaç haftalığına da bağımlısı olduğu şeyden uzak dursa da zamanla bağımlılığına geri dönecektir. Kitabın bu bölümde de bağımlı kişinin bu gibi düşüncelerine değinilmiştir.
- Sebep-Sonuç Karmaşası
Bağımlı bireylere bağımlılıklarının nedeni sorulduğunda verdikleri cevapların aynı zamanda bağımlı davranışlarının sonucu olduğuna değinilmiştir. Sebep sonuç karmaşası, oldukça düşündürücü bir bölüm.
- Bağımlı Düşünmenin Kökenleri
Bu bölümde yazar, bağımlıların bağımlı düşünmelerine sebep olabilecek ortak özelliklerinden bahsederek bu özelliklerin kökenlerine değinmiştir.
- İnkar Etme, Bahane Bulma ve Yansıtma
Kitabın bu bölümünde bağımlı bireylerin düşünce biçimi çok iyi açıklanmıştır. Çünkü kitabın bu bölümünde bağımlı bireylerin en çok kullandığı savunma mekanizmalarına değinilmiştir. Günlük hayatta hep duyarız “Ben aslında bağımlı değilim, keyif için içiyorum.” gibi cümleleri. Ancak bu tarz cümleler bağımlı kişilerin sadece bahaneleri olmaktan başka bir şey değildir.
- Çatışma ile Başa Çıkma
Bağımlı davranışları kişinin, bazı zamanlarda, gerçeklik algısıyla çatışma yaşamasına yol açabilmektedir.
- Aşırı Duyarlılık
Kitabın bu bölümünde bağımlı kişilerin duygusal hassasiyetlerinin bağımlı olmayan bir bireye nazaran daha fazla olduğu açıklanmaya çalışılmış.
- Hastalıklı Beklentiler
BAĞIMLILARIN SAVUNMASI
Hepimizin hayatında karamsar olduğu zamanlar olmuştur. Depresif düşünceler eşliğinde kötü bir şey olacağını “hissettiğimiz” zamanları kastediyorum. Şimdi bir de bu gibi düşüncelerin hayatımızın her gününü esir aldığını düşünün.
- Manipüle Etmek
Bağımlılar, bağımlı davranışlarını gizlemek için manipülasyonu kullanmanın yanı sıra bazen de sadece manipüle etmek için manipüle ederler.
- Suçluluk ve Utanç
Suçluluk duymanın ve utanç duymanın farklarına değinilen bu bölümde, bağımlıların yaşadığı suçluluk ve utanç duyguları açıklanmıştır.
- Tümgüçlülük ve Acizlik
Bağımlılar, bizlere anlamsız görülebilecek düzeyde güçlülük hezeyanları yaşarlar.
- Hataları Kabul Etmek
Bağımlı kişiler hatalarını kabul etme konusunda oldukça yetersizdirler. Halbuki derler ya “Hatasız kul olmaz.” diye…
- Öfke
Öfkenin ne olduğuna ve hayatımızdaki önemine değinilen bu bölümde bağımlıların yaşadıkları öfkenin düzeyleri ve nedenleri ele alınmıştır.
- Dört Duvar Arasında
Bağımlı bireylerin duygusal duyarlılıklarının ve bağımlı düşüncelerinin kendilerini sosyal hayattan soyutlamalarına yol açması incelenmiştir.
- Duyguları Yönetmek
Bağımlıların duygularını yönetme konusundaki yetersizlikleri açıklanmıştır.
- Gerçeğin Çeşitleri ve Renkleri
Hayatın gerçekliğinden memnun olmayan ve bu gerçeklikle yetinmek istemeyen bağımlıların düşünceleri açıklanmıştır.
- Dibe Vurmak Gerekir mi ?
Bağımlı bireylerin farkındalık yaşadığı ve destek almaya karar verdikleri süreçlerin değerlendirildiği bu bölümde yazar algısal değişikliklere de değinmiştir.
- Bağımlılar ve Güven
BAĞIMLILIK TERAPİSİ
Terapistlerin bağımlılarla yürüttüğü terapi seanslarında başarı sağlamasının en önemli noktası karşılarındaki bağımlının güveni kazanmasıdır.
- Maneviyat ve Manevi Boşluk
Bağımlı bireylerin hayatlarında var olduğu düşünülen manevi boşluğa değinilmiştir.
- Bağımlı Düşünme ve Nüksetme
Bağımlılık tedavisi sırasında nüksetmenin görülebileceğine değinen yazar; kişide nüksetme görülse bile kişinin aynı kararlılıkla tedaviye devam etmesi gerektiğine değinmiştir.
- Gelişme Hüsranı
Hayatımızda ne kadar gelişirsek gelişelim sürekli bir zorlukla karşılaşmak zorunda olduğumuz yönündeki “acımasız gerçek” , yazar tarafından yüzümüze vurulmuştur.
Kitabın bu bölümüne kadar bağımlı bireylerin özelliklerine, davranış ve düşünce biçimine değinilse de bana göre kitabın en önemli bölümü aynı zamanda son bölümü olmuştur çünkü…
- Anlamsız Açıklamalar, Mantıklı Çözümler
Kitabın bu bölümünde bağımlı kişilere destek olurken karşılaşabileceğimiz zorluklarla nasıl başa çıkabileceğimize dair tavsiyelerde bulunulmuş.
Kitapta aynı zamanda yazarın karşılaştığı vakalardan da kesitler sunulmuş. Genel bir değerlendirme yapmam gerekirse kesinlikle harika bir kaynak olabileceği düşüncesindeyim çünkü yazar bağımlılıkla ilgili olabilecek davranış ve düşünce bozukluklarını ustaca, aynı zamanda da olabildiğince sade bir şekilde ele almış. Okurken sıkılmadığım bu kitabı herkesin okumasını tavsiye ederim.