GRUPLA PSİKOLOJİK DANIŞMADA TERAPÖTİK UYUM İLE SPOR PSİKOLOJİSİNDEKİ GRUP SARGINLIĞI ARASINDAKİ İLİŞKİ
Grupla Psikolojik Danışmada Terapötik Uyum İle Spor Psikolojisindeki Grup Sargınlığı Arasındaki İlişki
Mücahid ARSLANTAŞ
Psikolojik Danışman
Grup olgusu, hepimizin yaşamında yer alan bir gerçektir. Bu olgu gündelik hayatta da, kasıtlı ve sistemli örüntülerde de bizimle beraber yaşamaktadır. Bu olgunun kasıtlı ve sistemli örüntülerinden birisi, psikolojik danışma gruplarıdır.
Psikolojik danışma grupları; belirli niteliklere göre seçilen üyelerin güvenli ve kabul edici bir grup iklimiyle duygularını, düşüncelerini ve beklentilerini paylaştıkları, üyelerin birbirine katkı sağladığı ve iyileştirici roller üstlendiği gruplar olarak ifade edilebilir. Bu tür grupların profesyonel bir lideri bulunur. Grup liderliği için ideal adaylar, ruh sağlığı alanının yetkin meslek bireyleri olan psikolojik danışmanlardır. Peki, terapötik uyum?
Terapötik Uyum
Terapötik uyum, grupla psikolojik danışmanın etkililiğinin sınırlarını belirleyen önemli bir faktör olarak karşımıza çıkmakladır. Tanımlamamız gerekirse terapötik uyum; kabul edici grup ortamında bireylerin birbirine güvenle yaklaşması, sorunların çözümünde aktif rol alması ve bundan haz almasıdır. Terapötik uyumun sağlandığı bir grubun verimi de oldukça yüksek olacaktır.
Bir başka sistemli grup örüntüsü de sporsal faaliyet grupları, yani takımlardır. Takımlarda da grup iklimi ve bağlılığı oldukça kritik bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. Motivasyonun önemli belirleyicilerinden olan grup iklimi, bir takımın somut başarı ve performans düzeylerinin artmasında da etkili olmaktadır. Buna bağlı olarak takım içi roller, üyelerin -sporcuların- birbirine sağlayacağı takım içi sosyal destek gibi faktörler grup sargınlığına işaret eder. Grup sargınlığı, ortak amaçları başarmak için grup üyelerinin birlikte çalışması, birbirine ahenkle eşlik etmesi ve grup içi bağlılığın yükselmesidir. Grup sargınlığının belirleyicilerinden bazıları; dengeli rekabet-işbirliği, duygusal yakınlık, olumlu grup iklimi, lider-grup ilişkisindeki pozitif hava ve takım istikrarıdır.
Psikolojik Danışma ile Sportif Faaliyet Gruplarında Terapötik Uyum ve Grup Sargınlığı
Her iki gruba da baktığımızda, terapötik uyum ve grup sargınlığının benzer belirleyicilere ve dinamiklerine sahip olduğunu görmek mümkündür. Kısaca bu özellikleri sıralayacak olursak;
• Ortak amaçların yerine getirilmesi için birlikte çalışma
• Üyelerin olumlu bağlılığa sahip olması
• Pozitif grup iklimi
• Üyelerin ahengi
• Üyeler arası etkili sosyal ve duygusal destek sistemidir.
Şimdi de bu benzerliğin nedenlerinden bahsedelim. Grupla psikolojik danışmada da psikolojik performans danışmanlığında da temel amaç; grup üyelerinin ve grubun/takımın performansını artırmak, üyelerin iyi oluş düzeylerini yükseltmek, bireylerin sorunlarını aşması önünde içsel ve sosyal destek sistemlerinin harekete geçirilmesi yönünde gerekli motivasyonların ortaya çıkarılmasına yardım etmektir. Bu amacın gerçekleşmesi için grupla psikolojik danışmada çeşitli kuramsal yönelimler çerçevesinde uygulamalar gerçekleştirilirken, psikolojik performans danışmanları kuramsal yönelimlerden daha çok pratik ve etkili teknik ve etkinliklere yönelmektedirler.
Sonuç olarak iki kavrama da bakıldığında, grup etkililiğinin sağlanmasında çok önemli işlevleri olduğu açıkça görülmektedir. Sporsal faaliyet gruplarının da psikolojik danışma gruplarının da amaçlarının benzerliği önemli bir noktadır. Amaçların nispeten benzer olması, ortaya çıkan gereksinimlerin de benzerliğini beraberinde getirmiştir.
PDR Gazetesi 